Inleiding

Dit boek gaat over de laatste oorlog waar Nederland middenin gezeten heeft, van 1940 tot 1945. Dat lijkt lang geleden, maar die oorlog is nog steeds heel dichtbij. Denk maar aan die niet ontplofte vliegtuigbom die laatst nog gevonden werd, of aan de vergoedingen waar veel oorlogsslachtoffers nog steeds op wachten. De Nederlandse deelname aan de vredesmissies van de Verenigde Naties overal in de wereld heeft ook te maken met die oude oorlog, omdat we toen geleerd hebben hoe belangrijk het is als vrienden je komen verlossen van oorlog en geweld.

Wat weten jongeren in de eenentwintigste eeuw nog van de Tweede Wereldoorlog? Dat Rotterdam platgebombardeerd is… Dat meer dan honderdduizend Nederlanders vermoord zijn, alleen maar omdat ze joods waren… Dat de mensen van honger tulpenbollen en hun huisdieren opaten…

oorlog40-45.nl probeert een indruk te geven van wat Nederland, Nederlands-Indië, Suriname en de Antillen overkwam en hoe de mensen daarop reageerden. De verhalen laten het verdriet, de angst, de onzekerheid en de boosheid zien, maar ook de kracht die tijdens een oorlog in mensen naar boven komt. De achtergrond waartegen de verhalen zich afspelen wordt geschetst in de informatieve tekstblokken, de woorden- en namenlijst en de tijdbalken. Bij het samenstellen daarvan heb ik dankbaar gebruik gemaakt van de kennis van het Nationaal Oorlogs- en Verzetsmuseum in Overloon.

De meeste schrijvers waren kind tijdens de oorlog. Ze vertellen wat ze zelf hebben meegemaakt, of een verhaal dat ze van een ander hebben gehoord. Andere schrijvers bedachten zelf een verhaal, maar deden daarvoor onderzoek naar hoe het is geweest. Alle verhalen samen bieden een overzicht van de hele Tweede Wereldoorlog in de Nederlanden. Een compleet overzicht? Natuurlijk niet, daarvoor is één boek te klein. Hopelijk is het genoeg om (nog beter) duidelijk te maken wat oorlog, geweld en discriminatie teweeg kunnen brengen.